Dünyada plastik sektoru və sektora ümumi baxış

Dünyada plastik sektoru və sektora ümumi baxış

Category : Böhran , Marketinq

 

 

Plastik artıq 20-ci əsrin 2-ci yarısından 21-ci əsrin ilk yarısına qədər dəmir və poladın 19-cu əsrdə dünya iqtisadiyyatı üçün oynadığı təməl rolu öz öhdəsinə götürmüşdür.Plastiklər, neft və təbii qaz qaynaqlarından nafta kimi hidrokarbonlardan əldə edilən manomerlərin müxtəlif kimyəvi proseslərlə dəyişdirilməsi və polimer formatına keçirilməsi nəticəsində əldə olunur.Polietilen,polipropilen, PVC(PoliVinil Xlorid) və poliester ağla gələn ilk nümunələrdir.

Plastikin həm dayanıqlı həm də rahat formaya düşməyi vazkeçilməz olmasına şərait yaratmışdır.İnkişaf etməkdə olan və 3-cü sinif ölkələrin şəhərləşmə prosesi plastikə olan ehtiyacı hər keçən il biraz da artırır.1950-ci ildən bu yana hər il sektorun ortalama böyüməsi 9% olmuşdur.Son 30 ildə isə sektor 500% böyümə əldə etmişdir. Müxtəlif vasitələrlə plastik və kauçuk, metal,şüşə və taxtaya nisbətən daha ucuz sənaye həlləri təklif etdiyinə görə gələcəkdə də vazkeçilməz olacaqdır.

Çin və Hindistan qədər Afrika ölkələrinin də 21-ci əsrdə şəhərləşmə və orta təbəqələşmə trendini güçləndirərək davam etdirəcəklərini nəzərə alaraq plastikin digər sanaye sahələrinə nisbətən gözləniləndən daha çox inkişaf edəcəyi gözlənilir.Şimali Amerika və Avropa ölkələrində adambaşına düşən illik plastik tələbi 100 kq səviyyəsindədir,Asiya və Afrika ölkələrində isə hələ də bu rəqəm 20 kq-dır və yaxın gələcəkdə bu rəqəmin qərb ölkələrinə yaxınlaşacağı proqnozlaşdırılır. Halhazırda dünyada plastik və kauçukdan  istehsal olunan məhsulların dəyərinin 1 trilyon dollara çatdığı qəbul edilir.

Plastik və kauçukun sənayesi son məhsul olaraq tekstil, inşaat, avtomobil, mebel və sağlamlıq sektoruna qədər bir çox sahəni təmin edir. Təxmini 5000 ədəd polimer növünün istifadə edilə biləcəyi 100-lərlə istehsal sahəsi mövcuddur.

 

Plastikdən istifadə edən sektorlar və istifadə olunduğu sahələr:

  • Əkinçilik – İstixana və sulama sistemləri
  • Avtomobil / Nəqliyyat – Ehtiyat hissələri
  • İnşaat – Drenaj sistemləri, izolasiya
  • Elektrik elektronik –  Bəyaz əşyalar, ağıllı telefonlar
  • Tibb – Tibbi ləvazımatlar,steril dərman paketləri
  • Məişət – Mətbəx əşyaları, şəxsi istifadə vasitələri (diş fırçası və s.)
  • Əyləncə – Oyuncaklar və s.

 

SEKTORUN GƏLƏCƏYİ

Xüsusilə nanotexnologiya və elektronik əşyalarda plastik materialın istifadəsinin çoxalması yeni innovasiyalara yol açacaq kimi görünür.Buna misal olaraq ağıllı telefonların ekranlarının plastikdən alınan məhsulla qaplanması indidən həyata keçən yeniliklərdəndir. Dayanıqlılıq və güvənirlik xüsusiyyətlərinə görə plastik artıq sürpriz sahələrdə də qarşımıza çıxır.Buna misal olaraq Boeing təyyarə şirkətinin son modeli olan “Dreamliner” əsas gövdəsində plastikdın istifadə etməsidir.

Daha ağıllı plastik paketlər xüsusən də az inkişaf etmiş və inkişaf etməkdə olan ölkələrdə qidaların saxlanılması(soyuducu və elektrik olmasa da) üçün ideal qurtarıcı olacaqdır.

Plastik sənayesində inqilab ola biləcək və istehsalını partlayış səviyəsinə qaldıra biləcək yenilik isə 3D printerlərdən istifadənin artışı və məişət səviyyəsində alınıb istifadə edilə biləcək qiymətlərə enməsi olacaq. Plastiklər robotlar üçün də əhəmiyyətli olacaq.Robotların həm sanəyə həm xidmət sektorunda istifadəsi ilə paralel yaxın on illiklərdə məişətdə istfadə olunacağı təxmin edilir.